Sipagetti

Merhaba Sevgili okuyucularımız. Bugün size tek bir harf ile rakamın karıştırılmasının, ne kadar beklenmedik ve olumsuz sonuçlar doğurabileceğine dair ilginç bir hikaye paylaşacağız. Basit bir benzerlikten doğan ufacık bir yanlışın, bir insanı öldükten bile sonra mezarında nasıl ters döndürebileceğini okuyacaksınız. Lafı daha fazla uzatmadan hemen hikayeye geçiyoruz.

1970’lerin New York’un da, sağlıklı ve bilinen hiç bir hastalığı olmayan genç erkeklerin ölüm vakaları rapor edilmeye başlanmış. Doktorlar bu ölümlerin nedenini tam olarak anlayamasa da, ölenlerin yakınlarıyla konuşulduğunda, tümünün eşcinsel erkekler olduğu anlaşılmış.

Bu gizemli hastalık başta New York’ta bulunan eşcinsel erkek nüfusunun küçük bir bölümünü etkiliyor gibi gözükse de, bu gizemli hastalığı kapan eşcinsel erkeklerin sayısı her sene iki kat artmaya başlamış. 1976 yılına kadar sadece New York ile sınırlı kalan bu hastalık, yavaş yavaş tüm Amerikan eyaletlerine yayılmaya başlayınca, Amerikan toplumunda bir panik havası yayılmış.

Günümüzde AIDS olarak bilinen bu gizemli hastalık, o zamanlar sadece eşcinsel erkekleri hasta eden modern bir veba olarak görülüyormuş. 1981 yılında ABD’de kitlesel salgınlarla mücadele için kurulmuş olan CDC (Center for Disease Control)’de çalışan William Darrow, önemli bir keşifte bulunmuş ve o güne kadar ölen eşcinsel erkeklerin bir kısmının geçmişte birbirleriyle cinsel ilişkiye girdiğini keşfederek bu gizemli hastalığın cinsel yolla bulaşabilen bir hastalık olduğunu düşünmeye başlamış. Bu düşüncesiyle harekete geçen Darrow, hastalarıyla görüşmeler yaparak hepsinin arasında ortak bir nokta bulmaya çalışmış.

Darrow’un şüphesinde haklı olduğu, birçok hastanın aynı seks partnerinin, Gaetan Dugas’ın, adını vermesiyle kanıtlanmış.

Gaetan Dugas 1953 doğumlu, Air Canada’da çalışan bir uçuş görevlisiymiş. CDC araştırmacısı Darrow, Los Angeles’ta görülen gizemli hastalık kurbanlarından en az 8 tanesinin Gaetan ile ilişkisi olduğunu tespit edince hemen Gaetan ile iletişime geçerek yardımını istemiş.

Gaetan, Kanadalı olmasından olsa gerek, çok kibarca isteği kabul ederek CDC’nin Atlanta’da bulunan merkezine gelerek hem çok büyük miktarlarda kan vermiş hem de gönüllü olarak gizemli hastalığın yayılmasıyla mücadele edilebilmesi için bugüne kadar cinsel ilişkiye girdiği partnerlerinden hatırlayabildiklerinin oldukça detaylı listesinin yapılmasına yardım etmiş.

Kendi tahminlerine göre Gaetan bu olayların yaşanmasından önceki 3 yıl içinde toplam 750 kadar erkekle beraber olmuş ve bu erkeklerin yaklaşık %10’u Gaetan tarafından listelenebilmiş. 3 yıl içinde 750 farklı cinsel partneri duyar duymaz hayatlarını sorgulamaya başlayan odadaki heteroseksüel bilim insanları kendilerine gelebildikten sonra, Gaetan, Kanada’ya dönerek bir klinikte gönüllü olarak çalışmaya başlamış ama 1984 yılında AIDS ile ilgili komplikasyonlardan, hastalığının ne olduğunu bile öğrenemeden, hayatını kaybetmiş.

Peki, nasıl oldu da Gaetan Dugas Amerika’ya AIDS’i getiren ve tek başına yayan insan olarak görüldü ve günah keçisi ilan edildi? Cevabı çok basit bir harf-rakam benzerliği...

William Darrow, Gaetan öldükten bir ay sonra AIDS hakkındaki araştırmasını yayınlayarak bu hastalığın bağışıklık sistemini çökerten ve cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğunu Amerikan halkına duyurmuş. Aynı araştırmanın içinde, AIDS’in New York’tan Los Angeles’a nasıl yayıldığını da gösteren bir diyagram koyulmuş.

Araştırmanın içinde hastaların isimleri verilmeyerek bulundukları şehirlerin isimleriyle numaralandırılmışlar. Mesela Los Angeles’ta ki hastalar LA1, LA2, LA3 diye araştırmada yer alırken, diyagramın tam ortasında yer alan Gaetan Dugas, Los Angeles / California dışından olduğu için “Outside of California” anlamına gelecek şekilde Patient O / Hasta O (sıfır değil, harf) olarak belirtilmiş.

Aynı zamanlarda San Fransicso’lu bir gazeteci olan Randy Shilts de AIDS’in nasıl yayıldığına dair bir araştırma yapmaktaymış. Shilts CDC çalışanlarıyla yaptığı görüşmeler sırasında, CDC çalışanları hata yaparak Gaetan Dugas’tan Patient O (harf) yerine Patient 0 (rakam) diye bahsetmiş. Az biraz ölümcül salgın, ölümcül hastalık temalı Hollywood filmleri izlemişliğiniz varsa, Patient Zero (Sıfırıncı Hasta)’nun o hastalığa ilk yakalanan insan olduğunu biliyorsunuzdur. Shilts de bunu biliyor olsa gerek ki, bu bilgiyi yazmakta olduğu kitapta kullanarak Gaetan Dugas’ı Amerika’ya AIDS’i getiren kişi olarak etiketlemiş ve tüm toplum önünde şeytanlaştırmış.

Hayat gene ironide sınır tanımamış ve kendisi de eşcinsel olan Randy Shilts de 1994 yılında AIDS ile ilgili komplikasyonlardan dolayı hayatını kaybetmiş.

Gaetan Dugas’ın aklanması için 2016 yılının gelmesi gerekiyormuş. AIDS’ten ölen hastaların saklanmış kanlarından yapılan DNA analizine göre, Gaetan Dugas’ta bulunan AIDS virüsünün genetik dizilimi, Gaetan’ın hayatında ilk kez New York’a geldiği yıldan daha önce de New York’ta AIDS’ten ölen erkeklerin kanında tespit edilmiş. Modern bilim AIDS’in Amerika’ya, Afrika’dan, Haiti üzerinden 1971 yılında geldiğini ortaya çıkarabilmiş.

Gaetan Dugas’ın Amerika’ya AIDS’i getiren ve yayan insan olmadığı anlaşılmış olsa da, AIDS Patient 0 hikayesi, onlarca yıl boyunca insanların kulaklarına çalındığından, Gaetan Dugas’ın mezarında taklalar atması ve adının tamamen temize çıkması daha uzun yıllar sürecektir.

Bir sonraki yazımıza kadar, tercihiniz ne yönde olursa olsun, lütfen korunun & korundurun...

Tek Bir Harf Benzerliğinden Dolayı Amerika'ya AIDS'i Getirdiği Sanılan Adam: Gaetan Dugas

Benzer Makaleler